58.700 μεγάλα υδροηλεκτρικά φράγματα κατασκευάστηκαν μεταξύ 1930-1970 και τα περισσότερα εξ αυτών αποτελούν απειλή.
Αυτό λέει μελέτη του Ινστιτούτου για το Νερό, το Περιβάλλον και την Υγεία του Πανεπιστημίου των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό γιατί τα φράγματα αυτά είχαν σχεδιαστεί ώστε να διαρκέσουν από 50 έως 100 χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι πλησιάζουν στο “τέλος της ζωής τους”.
“Μεγάλα” θεωρούνται τα φράγματα εκείνα που το ύψος τους είναι τουλάχιστον 15 μέτρα ή ο όγκος νερού είναι τουλάχιστον 3 εκ. κυβικά μέτρα νερού. Από αυτά η Κίνα διαθέτει 24.000 (το 40%!) του συνόλου, ενώ πάνω από τα μισά βρίσκονται στις παρακάτω χώρες της Ασίας : Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία και Ν. Κορέα.
Έως το 2050 αναμένεται πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού να ζει κάτω από δεκάδες χιλιάδες γερασμένα μεγάλα φράγματα. Δεν έχουμε δώσει ακόμα προσοχή στον παγκόσμιο κίνδυνο που προκύπτει από αυτή την πραγματικότητα, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Η εκτίμηση του διευθυντή του ινστιτούτου είναι πως ένα μεγάλο τσιμεντένιο φράγμα με ηλικία 50 ετών, θα αρχίζει να εμφανίζει σημάδια γήρανσης. Κατά την “χρυσή εποχή” των φραγμάτων της Ευρώπης και άλλων ανεπτυγμένων χωρών, δηλαδή τις δεκαετίες του 1960 και 1970, οι ρυθμοί κατασκευής ήταν τεράστιοι, κάτι που δεν ισχύει σήμερα. Τα νέα, μεγάλα φράγματα που κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται, έχουν μειωθεί κατά πολύ, κάτι που σημαίνει ότι το δυναμικό των φραγμάτων θα είναι γερασμένο.
Με κατάλληλη συντήρηση και επισκευές ακόμα και ένα γερασμένο υδροηλεκτρικό φράγμα μπορεί να είναι ασφαλές για πάρα πολλά χρόνια. Ωστόσο τέτοιες εργασίες δεν πραγματοποιούνται στον βαθμό που θα έπρεπε και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των προβληματικών φραγμάτων, χρόνο με τον χρόνο.
Ως προς την εικόνα παγκοσμίως, η Ινδία έχει 64 μεγάλα φράγματα με ηλικία τουλάχιστον 120 χρόνια, ενώ σε Βόρεια Αμερική και Ασία υπάρχουν ήδη 2.300 λειτουργικά φράγματα με ηλικία άνω των 100 ετών, ενώ και τα “νεότερα” μεταξύ ηλικίας 50-100 ετών φτάνουν τις 16.000! Όσον αφορά την Ευρώπη, 1 στα 10 μεγάλα φράγματα έχει ηλικία που ξεπερνά τα 100 έτη.
Περίπου το 50% της παγκόσμιας ροής ποταμών εμποδίζεται από φράγματα, κάτι που δημιουργεί ανησυχίες των τοπικών κοινωνιών για το περιβάλλον και την ασφάλειά τους.
