Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ η χρήση της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς των σούπερ μάρκετ για το 2019, μειώθηκε κατά 98,6%, σε σχέση με το 2017, ωστόσο αυτή είναι η μισή αλήθεια, αφού οι περισσότεροι φαίνεται πως βρήκαν “παραθυράκια” στον νόμο, τα οποία δείχνουν πως αντί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τις σακούλες, εν τέλει έγινε πιο έντονο!
Συγκεκριμένα, η ΚΥΑ που είχε υπογραφεί από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό περιβάλλοντος, Σωκράτη Φάμελλο, προέβλεπε περιβαλλοντικό τέλος 0,04€ για το 2018 και 0,09€ έως το 2019, για τις λεπτές πλαστικές σακούλες. Ωστόσο οι “χοντρές” σακούλες (άνω των 50 μικρομέτρων) εξαιρέθηκαν από το συγκεκριμένο μέτρο. Αποτέλεσμα, τα super market χωρίς να έχουν την υποχρέωση να προσφέρουν λεπτές σακούλες (με το περιβαλλοντικό τέλος), επέλεξαν να προωθούν μόνο χοντρές σακούλες (μικρές ή μεγάλες) οι οποίες δεν είχαν περιβαλλοντικό τέλος.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό ρεπορτάζ του dikaiologitika, η εικόνα σε μεγάλες και μικρές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, είναι η ίδια. Οι λεπτές σακούλες (με το περιβαλλοντικό τέλος) ήταν ακριβότερες και ήταν κρυμμένες, ενώ οι χοντρές σακούλες, μικρές ή μεγάλες, χωρίς το περιβαλλοντικό τέλος, ήταν πιο φθηνές και ήταν αυτές που παρέχονταν στους πελάτες. Τα σούπερ μάρκετ όπως ήταν αναμενόμενο για μεγαλύτερη κερδοφορία επέλεξαν να πουλάνε χοντρές σακούλες χωρίς περιβαλλοντικό τέλος με τιμές να κυμαίνονται γύρω στα 0,05-0,07€, αχρηστεύοντας τις λεπτές με το περιβαλλοντικό τέλος που κόστιζαν 0,09€.
Το 2018, μετά από περίπου 6 μήνες, οι αλυσίδες χρησιμοποίησαν το συγκεκριμένο παραθυράκι, περιορίζοντας τα έσοδα από το περιβαλλοντικό τέλος σε 10 εκ. ευρώ. Δεδομένου ότι εδώ και περισσότερο από ένα έτος οι λεπτές σακούλες έχουν εξαφανιστεί, τα έσοδα περιβαλλοντικού τέλους αναμένεται να μειωθούν αισθητά για το 2019. Σημειώνεται πως το περιβαλλοντικό τέλος πηγαίνει στον ΕΟΑΝ (Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης) και προβλέπεται πως θα επιστρέφει στους πολίτες μέσω συγκεκριμένων περιβαλλοντικών δράσεων, οι οποίες έως τώρα δεν έχουν υλοποιηθεί, ούτε και ανακοινωθεί.
Έτσι οι χοντρές πλαστικές μετατράπηκαν στις νέες “μίας χρήσης” σακούλες για τους καταναλωτές, εξαφανίζοντας πλασματικά τις λεπτές σακούλες (μείωση 99%), αλλά αυξάνοντας την κατά κεφαλήν κατανάλωση ποσότητας πλαστικού σε πλαστικές σακούλες κατά 8-26%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Όπως δηλώνει στο dikaiologitika ο κ. Φίλιππος Κυρκίτσος, μέλος του Δ.Σ του ΕΟΑΝ και πρόεδρος της «Ελληνικής Εταιρείας Ανακύκλωσης», οι πλαστικές σακούλες αυτές αν και ονομάζονται “επαναχρησιμοποιούμενες”, στην πραγματικότητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλη μία φορά, ενώ σχεδόν πάντα καταλήγουν στον κάδο από τους καταναλωτές.
Ωστόσο το πόσες χοντρές σακούλες έχουν πωληθεί δεν έχει καταγραφεί, προκειμένου να γίνει αντιληπτό το ποσοστό αύξησης στην χρήση της. Ο λόγος, όπως αναφέρει το Ινστιτούτο ΙΕΛΚΑ, αρμόδιο για την καταγραφή, είναι ότι παρακολουθείται μόνο η λεπτή σακούλα καθώς μόνο αυτή νομοθετήθηκε στην ΚΥΑ. Μάλιστα, από την υποχρέωση καταβολής περιβαλλοντικού τέλους, εκτός από τις χοντρές σακούλες, εξαιρούνται και οι λαϊκές αγορές, τα περίπτερα και τα ψιλικατζίδικα.
Τώρα, με νομοθετική ρύθμιση το Υπουργείο Περιβάλλοντος αναφέρει πως θα διορθώσει την έως τώρα κακή χρήση του νόμου επιβάλλοντας οριζόντιο περιβαλλοντικό τέλος σε όλες τις πλαστικές σακούλες. Από το τέλος θα εξαιρούνται μόνο οι βιοαποδομήσιμες και οι λιπασματοποιήσιμες πλαστικές σακούλες μεταφοράς. Έτσι, εκτιμάται πως θα κλείσει το συγκεκριμένο παραθυράκι και θα αυξηθούν τα έσοδα από το περιβαλλοντικό τέλος. Η ρύθμιση αυτή θα είναι μέρος του πολυνομοσχεδίου που θα συζητηθεί και θα ψηφιστεί στη Βουλή από το ΥΠΕΝ στις αρχές Μαρτίου.
πληροφορίες : dikaiologitika
